Khi bạn quyết định đầu tư vào kinh doanh, dù là quy mô lớn hay nhỏ, điều quan trọng là phải chuẩn bị tâm lý để đối mặt với những rủi ro có thể xảy ra. Việc bạn có thể dự đoán trước những rủi ro này hay không phụ thuộc vào việc xây dựng một chiến lược kinh doanh thông minh và khả năng nắm bắt tình hình thị trường.
Điều này giúp bạn sẵn sàng với các kế hoạch ứng phó kịp thời nhằm giảm thiểu thiệt hại xuống mức tối thiểu. Vậy rủi ro trong kinh doanh thực sự là gì và làm thế nào để khắc phục chúng một cách hiệu quả? Hãy cùng VFFTECH khám phá câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé!
Nội dung bài viết
Khái niệm rủi ro trong kinh doanh
Rủi ro trong kinh doanh có thể được hiểu là tổng thiệt hại mà doanh nghiệp phải chịu đựng liên quan đến vốn đầu tư, tài chính, thị trường và nhiều yếu tố khác trong quá trình hoạt động. Mặc dù trên thị trường tồn tại nhiều loại rủi ro với những hậu quả khác nhau, nhưng phần lớn các doanh nghiệp thường gặp phải rủi ro tài chính, điều này phản ánh thực trạng hiện nay.
Nỗi lo về rủi ro khiến nhiều người ngần ngại không dám khởi nghiệp hay quản lý doanh nghiệp riêng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng những doanh nhân thành công nhất thế giới đều là những người dám nghĩ, dám làm và chấp nhận thử thách. Họ không ngại đối mặt với khó khăn, mà còn sẵn sàng vượt qua mọi trở ngại bằng sự kiên cường và bản lĩnh của mình.
Một số hình thức rủi ro trong kinh doanh
Rủi ro về vốn
Thông thường, rủi ro về vốn sẽ xuất hiện khi bạn đầu tư vào cổ phiếu hoặc góp vốn để thành lập doanh nghiệp. Nếu công ty đó đang phát triển mạnh mẽ, bạn chắc chắn sẽ thu được lợi nhuận đáng kể, chia theo tỷ lệ vốn bạn đã đầu tư. Tuy nhiên, nếu không may công ty gặp khó khăn và bắt đầu thua lỗ, số vốn của bạn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí có thể mất cả vốn lẫn lời. Lúc này, điều quan trọng nhất là bạn cần tìm cách giảm thiểu khoản lỗ xuống mức thấp nhất có thể.
Rủi ro tiền lời
Rủi ro về lãi suất thường gắn liền với trái phiếu. Khi lãi suất giảm, các công ty phát hành trái phiếu sẽ có xu hướng mua lại những trái phiếu cũ với lãi suất cao để phát hành trái phiếu mới với lãi suất thấp hơn. Ngược lại, khi lãi suất tăng, giá trị trái phiếu sẽ giảm.
Nếu người sở hữu trái phiếu quyết định bán vào thời điểm này, họ sẽ phải chấp nhận mức giá thấp hơn so với lúc mua. Để giảm thiểu rủi ro liên quan đến lãi suất, người đầu tư cần tìm hiểu xem trái phiếu đó có bị gọi lại hay không. Ngoài ra, cũng không nên chỉ tập trung vào một trái phiếu duy nhất từ một nhà phát hành, vì điều này có thể dẫn đến rủi ro mất vốn.
Rủi ro thuế vụ
Mặc dù thuế vụ có vẻ không liên quan trực tiếp, nhưng thực tế nó là một trong những rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt. Nhiều nhà đầu tư thường tìm cách tận dụng những lỗ hổng trong luật thuế để tối đa hóa lợi nhuận cho bản thân. Thậm chí, có người còn mạnh dạn khẳng định rằng, cách nhanh nhất để làm giàu chính là trốn thuế. Hàng năm, luật thuế lại có những thay đổi liên tục. Nếu chỉ chăm chăm vào việc đầu tư mà không xem xét đến rủi ro từ thuế, bạn đang bỏ lỡ một điểm quan trọng có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng.
Rủi ro do thị trường
Rủi ro thị trường chính là một thách thức mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải đối mặt thường xuyên. Khi thị trường bị đóng băng, các công ty sẽ gặp khó khăn khi sản phẩm của họ không có người mua, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản. Một mảnh đất hay ngôi nhà muốn bán trong thời gian bình thường có thể mất cả tháng mới giao dịch thành công. Thế nhưng, khi thị trường chững lại, những sản phẩm này hoàn toàn rơi vào trạng thái tĩnh lặng, không có ai quan tâm.
Rủi ro về chiến lược
Một loại rủi ro quan trọng trong kinh doanh mà chúng ta không thể bỏ qua chính là rủi ro chiến lược. Để xây dựng một doanh nghiệp thành công, việc có một chiến lược hoàn hảo là điều cần thiết. Tuy nhiên, cuộc sống luôn đầy bất ngờ và đôi khi, những kế hoạch tưởng chừng như tuyệt vời lại trở nên kém hiệu quả. Tình huống này được gọi là rủi ro chiến lược.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược của công ty, chẳng hạn như nhu cầu của khách hàng, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, hay chi phí đầu tư tăng cao cho trang thiết bị… Dù lý do là gì, nó cũng sẽ tác động đến chiến lược của doanh nghiệp. Vì vậy, để đạt được mục tiêu đề ra, các doanh nghiệp cần chuẩn bị nhiều phương án ứng phó hiệu quả nhằm đối phó với những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
Rủi ro về xã hội và nguồn đầu tư nước ngoài
Nếu doanh nghiệp của bạn có mối quan hệ với các nhà đầu tư nước ngoài, thì rất có thể sẽ phải đối mặt với những rủi ro trong kinh doanh. Đặc biệt là ở những quốc gia đang phát triển, nguy cơ về kinh tế và xã hội thường rất cao do giá trị tiền tệ có thể biến động mạnh và không ổn định. Vì vậy, khi quyết định đầu tư vào lĩnh vực này, dù doanh nghiệp có đạt lợi nhuận thì vẫn khó lòng tránh khỏi những rủi ro tiềm ẩn.
Những yếu tố dẫn đến rủi ro trong kinh doanh
Dưới đây là một số yếu tố tiêu biểu thường gặp có thể gây ra rủi ro trong kinh doanh và ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp:
- Biến động nhu cầu: Khi nhu cầu về sản phẩm ổn định, doanh nghiệp sẽ giảm thiểu được nguy cơ rủi ro trong kinh doanh. Ngược lại, nếu nhu cầu thay đổi liên tục, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn.
- Biến động doanh số: Những công ty có sản phẩm với giá cả và doanh số ổn định sẽ ít bị rủi ro hơn so với những doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng có sự biến động mạnh về giá trên thị trường.
- Thời điểm phát triển sản phẩm và chi phí: Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ và dược phẩm, việc cải tiến chất lượng sản phẩm một cách liên tục là rất quan trọng để đáp ứng nhu cầu thực tế và sở thích của khách hàng. Nếu không chú trọng đến điều này, sản phẩm có thể nhanh chóng trở nên lỗi thời, dẫn đến rủi ro trong kinh doanh, thậm chí có thể khiến doanh nghiệp thất bại.
- Quy mô chi phí cố định: Doanh nghiệp có thể gặp rủi ro cao nếu duy trì chi phí cố định ở mức cao mà không có khả năng giảm tổng chi phí khi cần thiết. Tình huống này còn được gọi là đòn bẩy hoạt động, và nó có thể tạo ra áp lực lớn cho doanh nghiệp trong những thời điểm khó khăn.
Cách khắc phục rủi ro trong kinh doanh hiệu quả
Bước 1: Xác định bối cảnh hay môi trường kinh doanh
Trong giai đoạn này, doanh nghiệp cần phải làm rõ bối cảnh kinh tế mà mình đang nhắm tới. Họ cần chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu trong môi trường kinh doanh đó. Qua đó, doanh nghiệp có thể nhận diện các rủi ro tiềm ẩn và phân tích những nguy cơ có thể xảy ra.
Bước 2 :Xác định rủi ro tiềm ẩn
Đây là một bước cực kỳ quan trọng mà bạn không thể bỏ qua nếu muốn đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mình. Mục tiêu chính trong giai đoạn này là nhận diện những rủi ro tiềm ẩn có thể tác động đến việc kinh doanh, từ đó tiến hành phân tích và đưa ra các giải pháp hợp lý.
Nếu không xác định đầy đủ các rủi ro có khả năng gây thiệt hại, rất có thể sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị rủi ro của doanh nghiệp. Tuy nhiên, cũng có những tình huống đặc biệt khi rủi ro bất ngờ xuất hiện mà không thể dự đoán trước, dẫn đến tổn thất cho doanh nghiệp.
Vì vậy, để phát hiện những rủi ro tiềm ẩn một cách hiệu quả nhất, bạn cần nắm rõ tình hình kinh doanh hiện tại, cấu trúc tổ chức, phương thức hoạt động, cách thức vận hành và các dự án, chiến lược mà doanh nghiệp đang thực hiện. Mỗi lĩnh vực và môi trường khác nhau sẽ có những loại rủi ro riêng, do đó không thể áp dụng một cách đồng loạt cho tất cả doanh nghiệp.
Bước 3: Đánh giá rủi ro
Sau khi đã nhận diện các rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bước tiếp theo là tiến hành đánh giá những rủi ro này. Việc phân tích và đánh giá sẽ dựa trên một số tiêu chí quan trọng: Đầu tiên, khả năng xảy ra của rủi ro đó là cao hay thấp?
Trong quá khứ, doanh nghiệp đã từng gặp phải rủi ro nào chưa? Nếu có, mức độ thiệt hại ra sao? Thời điểm nào có khả năng rủi ro xuất hiện và nguyên nhân nào dẫn đến tình huống đó? Vì rủi ro thường liên quan đến tương lai, chúng có thể xảy ra hoặc không, nên người quản lý rủi ro cần có tầm nhìn chiến lược và khả năng đánh giá vấn đề một cách toàn diện.
Bước 4: Xử lý rủi ro
Đây cũng được coi là một phần trong chiến lược ứng phó với các rủi ro. Ở giai đoạn này, sau khi bạn đã phân tích và đánh giá các rủi ro của mình, hãy chú ý đến những rủi ro có mức độ nghiêm trọng cao nhất để xây dựng kế hoạch xử lý hoặc điều chỉnh chúng sao cho đạt được mức độ rủi ro chấp nhận được.
Làm thế nào để bạn có thể giảm thiểu khả năng xảy ra những rủi ro tiêu cực và đồng thời nâng cao cơ hội thành công? Hãy phát triển các chiến lược nhằm giảm thiểu rủi ro, chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp phòng ngừa và lập kế hoạch dự phòng ngay trong bước này nhé!
Bước 5: Phân công trách nhiệm cho từng bộ phận
Mỗi loại rủi ro đều gắn liền với các bộ phận quản lý cụ thể, vì vậy họ có trách nhiệm giải quyết những vấn đề liên quan đến rủi ro mà doanh nghiệp gặp phải. Ngoài ra, họ còn cần thực hiện việc kiểm tra và đánh giá các rủi ro để theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh chúng cho phù hợp với kế hoạch đã đề ra.
Đây là những thông tin quý báu từ VFFTECH về khái niệm rủi ro trong kinh doanh cũng như cách thức khắc phục hiệu quả. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn quản lý rủi ro một cách hợp lý, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của doanh nghiệp trên con đường kinh doanh!
